Grensovergangen
Transformatie
6 Villa Jongerius
De manifestatie vindt plaats in Villa Jongerius, die een bijzondere geschiedenis heeft. Zowel de villa, de tuin als het woonhuis zijn Rijksmonumenten. Het zijn resultaten van bijzonder opdrachtgeverschap.
De waarden van het oude familiebedrijf van Jan Jongerius zijn terug te zien in alle details van de villa, de tuin en het kantoor. Jan Jongerius (1888-1941) werd geboren in de Utrechtse hoveniersfamilie Jongerius van Bastiaan Jongerius. Hij begon zijn carrière in de groentehandel van zijn vader. Het hoveniersbedrijf verzorgde onder andere de levering van groente en fruit aan de vele kazernes in en rondom Utrecht. Transport met paard en wagen maakte in deze periode plaats voor de automobiel en zo kwam Jongerius in 1921 in contact met de Texas Company (Texaco). In opdracht van dit Amerikaanse bedrijf plaatste hij de Texaco benzinepompen door heel Nederland. In korte tijd wist hij zijn bedrijf uit te bouwen tot de grootste Forddealer van Nederland en fabrikant van o.a. autobussen, vrachtwagens en kraanwagen. Zonder enige noemenswaardig opleiding, slaagde Jongerius erin om midden in de crisistijd zijn imperium op te bouwen, waarbij hij zijn sociale plichten naar de maatschappij niet vergat. Meer dan 650 man personeel waren in dienst van de diverse ondernemingen.
Jongerius reisde veel en in 1937 bezocht hij Algiers. In zijn Ford Lincoln Zephir V12 maakte hij een autotocht door Noord- Afrika. Waarschijnlijk deed hij tijdens zijn vele reizen ideeën op voor het ontwerp van zijn opvallende kantoor, tuin en villa Bastiaanshof, die in 1938 werd gebouwd. Het complex weerspiegelt tot in de details de geest van Jan Jongerius, die zich in alles graag presenteerde als succesvol zakenman. Het woonhuis en het kantoor werden verbonden door een opvallende betonnen pergola.
In 1941 stierf Jan Jongerius (52) plotseling. Met zijn overlijden en het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog kwam snel een einde aan zijn succesverhaal. In 1954 werd het bedrijf failliet verklaard en in 1955 kwam het gehele Jongerius terrein, inclusief woonhuis en kantoor in bezit van Defensie.
In 2006 richtten een aantal kleinkinderen de Stichting Vrienden van het Jongerius Complex op met als doel het behoud en de restauratie van het totale Jongerius Complex. Anno 2018 is het Jongerius Complex niet alleen een fraai gerestaureerd monument, maar vertelt het ook het authentieke verhaal van de familie die hier gewoond en gewerkt heeft, dat in alle opzichten terug te vinden is in de sfeer en het gebouw. Dat heeft zeker ook te maken met het feit dat kleinkinderen van Jan Jongerius de exploitatie, volgens familietraditie, in eigen beheer ter hand genomen hebben.